Έχοντας ήδη συμπληρώσει 58 χρόνια δραστηριοποίησης στην Ελλάδα, με παρουσία σε τέσσερις ηπείρους και παροχή υπηρεσιών ή προϊόντων σε πάνω από 50 χώρες πλέον, η εταιρεία ΝΕΟΤΕΧ είναι μια ακόμη ελληνική εταιρεία που τιμά τη χώρα, κρατώντας ψηλά τη σημαία της επιχειρηματικότητας.
Εταιρεία με απόλυτη εξειδίκευση σε πάσης φύσεως μονώσεις, στεγανοποιήσεις και όχι μόνο, έχει κάνει έργα για το Στάδιο Καλλιμάρμαρο, μουσεία, ιχθυοκαλλιέργειες, πτηνοτροφικές μονάδες, κολυμβητήρια, σταθμούς μετρό και ΟΑΚΑ. Παράλληλα, έχει παραδώσει έργα σε Σαουδική Αραβία, Ρωσία, Καναδά, ενώ έχει στεγανοποιήσει τις εγκαταστάσεις της κορεάτικης αυτοκινητοβιομηχανίας Hyundai στο Βιετνάμ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΝΕΟΤΕΧ Αλέξανδρος Κατραούζος μιλά στο Liberal για την πορεία της εταιρείας, την εγχώρια οικοδομική δραστηριότητα, την «εξαγωγή» τεχνογνωσίας σε προηγμένες χώρες, ενώ αναφέρεται και στον... πόλεμο κατά της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.
Συνέντευξη στον Απόστολο Σκουμπούρη
- Κύριε Κατραούζο, η ΝΕΟΤΕΧ είναι μια εταιρεία που πέραν του χώρου των κατασκευών και των υλικών, δεν είναι πολύ γνωστή στο ευρύ κοινό, ακριβώς λόγω του εξειδικευμένου αντικειμένου της. Μας τη συστήνετε με πέντε κουβέντες;
Θα σας απαντήσω μέσα από το όραμα μας, όπως διατυπώθηκε στην αρχή της κρίσης το 2009 που συνέπεσε με τα 50 έτη λειτουργίας μας: να συνδέσουμε ευρύτερα το όνομα μας με την αξιοπιστία στη στεγάνωση και την προστασία δαπέδων και να συμβάλλουμε στην ανάκαμψη της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Το «ευρύτερα» συνδέεται πρωτίστως με τον εξαγωγικό προσανατολισμό, καθώς και την ανάπτυξη καινοτομικών προϊόντων και διαφοροποιημένων εκδόσεων για την ταράτσα, τον τοίχο, το δάπεδο.
Δε συνδέεται δηλαδή άμεσα με το ευρύ κοινό, άσχετα αν οι εξειδικευμένοι τεχνίτες που εφαρμόζουν τα προϊόντα μας τα βρίσκουν σε όλη την ελλαδική επικράτεια σε ένα ευρύ δίκτυο χρωματοπωλείων και τεχνικών πολυκαταστημάτων, άρα οι τελικοί καταναλωτές στην αυλή των σπιτιών τους, την ταράτσα της πολυκατοικίας τους ή στην πισίνα του τουριστικού καταλύματος που τυχόν επιλέξουν για διακοπές.
- Πόσο έπληξε η ισοπεδωτική κρίση στην οικοδομή την πορεία της επιχείρησής σας; Πόσο σας άλλαξε;
Δε μας έπληξε καίρια, στα βασικά δηλαδή οικονομικά μεγέθη τζίρου, κερδοφορίας, ρευστότητας ούτε στην πιο ζωτική λειτουργία, τον ανθρώπινο παράγοντα. Παρά τη σωρευτική πτώση τζίρου 25% στην πενταετία 2009-2013, χωρίς μαζικές απολύσεις και κουρέματα μισθών, αλλά με έντονη μεταρρυθμιστική διάθεση με γνώμονα την αξιοκρατία, προβήκαμε σε προσλήψεις στο R&D, την Παραγωγή, το Μarketing, το Τμήμα Εξαγωγών. Αυτό συνέβαλε σταδιακά έως σήμερα σε μια δραστική μεταβολή στο μείγμα πωλήσεων μας με αύξηση εξαγωγών και υποκατάσταση εισαγωγών με ιδιοπαραγόμενες λύσεις σύμφωνα με τη στρατηγική μετεξέλιξης μας από εισαγωγική-εμπορική σε παραγωγική-εξωστρεφή επιχείρηση.
Ειδικότερα σε αυτό που ρωτήσατε, η μεγάλη πτώση της εγχώριας ζήτησης σε παραδοσιακά υλικά κατασκευών, όπως το πρόσμικτο για σοβάδες στο οποίο έχουμε ηγετική παρουσία, αντισταθμίστηκε από νέα προϊόντα γεννημένα στα δικά μας εργαστήρια για επισκευές, όπως το θερμοανακλαστικό μονωτικό ταρατσών και το βερνίκι για πατητές τσιμεντοκονίες. Πάντως, αν και η κρίση επιτάχυνε τις προαναφερόμενες αλλαγές, δεν άλλαξε καθόλου τις αξίες και την πίστη σε αυτό που κάνουμε, με μια λέξη δυο συστατικών την αξιο-πιστία στα προϊόντα που προσφέρουμε και στις συναλλαγές που πραγματοποιούμε καθημερινά.
- Ποια είναι η γνώμη σας για την πορεία της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας; Όπως καλύτερα γνωρίζετε, είναι ο κλάδος που συντήρησε, εξέλιξε και «σήκωσε» την οικονομία της χώρας από τη δεκαετία του '50 και εντεύθεν. Με τις ανάλογες «αρρώστιες» της αστυφιλίας και της άναρχης δόμησης ασφαλώς. Τώρα; Υπάρχει νέο αφήγημα για την οικοδομή στην Ελλάδα;
Εστιάζω στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και όχι τη δημόσια γιατί ανέκαθεν, ακόμη και την εποχή των Ολυμπιακών Έργων, αποτελούσε το συντριπτικό ποσοστό της συνολικής. Η πρόβλεψη μου γι' αυτήν, όπως τη γνωρίζουμε και την αποτιμούμε βάσει νέων αδειών, είναι ότι θα συνεχίσει να κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Κι αυτό είναι εύλογο πρωτίστως ελλείψει νέου πληθυσμού λόγω του τεράστιου δημογραφικού προβλήματος με πιο άμεσα εμφανή την πληγή των 400.000 νεομεταναστών υψηλού επιπέδου.
Ο τουρισμός στις δυο του διαστάσεις (νέα μεγάλα ξενοδοχειακά project και εξοχικές κατοικίες) έχει ήδη θετική επίδραση σε συγκεκριμένες Περιφέρειες της χώρας, όχι όμως σε σημείο ικανό να μπορεί να αναδείξει τη νέα οικοδομή ξανά σε ατμομηχανή της οικονομίας.
Ωστόσο σε όλη την επικράτεια, οι εργασίες ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης σε υφιστάμενα κτίρια συνιστούν ήδη μια αξιοσημείωτη δραστηριότητα , όχι κατασκευαστική, αλλά επισκευαστική που ελάχιστα προσμετράται στο ΑΕΠ. Όταν μάλιστα σταματήσει η σημερινή φορολογική αφαίμαξη και αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα των ιδιοκτητών και χρηστών ακινήτων, το μέλλον της επισκευής είναι λαμπρό και με παροχή κατάλληλων φοροκινήτρων μετρήσιμο.
- Διαβάζοντας το... ρεπερτόριο των έργων που έχει ολοκληρώσει ή έχει συμμετάσχει η εταιρεία σας, ομολογώ ότι εξεπλάγην με την... πολυσχιδή και πολυεπίπεδη εξειδίκευσή της! Στάδιο Καλλιμάρμαρο, σούπερ μάρκετ, ιχθυοκαλλιέργειες, πτηνοτροφικές μονάδες, κολυμβητήρια, σταθμοί Μετρό και Ολυμπιακό Στάδιο. Έχετε και σημαντικά έργα στο εξωτερικό. Ποια είναι τα πιο εμβληματικά, ή τα πιο δύσκολα;
Ως προς τη δυσκολία, θα ξεχώριζα από πλευράς γραφειοκρατίας έργα στη Σαουδική Αραβία και προστατευτισμού στη Ρωσία. Έχουμε όμως μάθει να μην μας πτοούν τα εμπόδια. Εμβληματικό ως προς τις ευκαιρίες της παγκοσμιοποίησης είναι η στεγάνωση στις εγκαταστάσεις της κορεάτικης αυτοκινητοβιομηχανίας Hyundai στο Βιετνάμ, το οποίο παρεμπιπτόντως δεν έχει μείνει στην εποχή του Χο Τσι Μιν και των Βιετκόνγκ, αλλά είναι μια κοινωνία που ανοίγοντας την οικονομία της θέλει να πάει μπροστά.
Δεν εισάγουμε λοιπόν ως χώρα μόνο παπούτσια από το Βιετνάμ και αυτοκίνητα από την Κορέα. Διαθέτουμε και εμείς, Έλληνες και Ευρωπαίοι, διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα γι’ αυτές τις αγορές. Η ίδια λογική ισχύει και για την παρουσία μας στον Καναδά. Δεν έχουμε μόνο Καναδούς επενδυτές στην Ελλάδα σε τράπεζες και αεροδρόμια, αλλά, μέσω του διανομέα μας, προϊόντα της ΝΕΟΤΕΧ καταλήγουν σε αεροδρόμια και στέγες σπιτιών αυτής της μεγάλης βορειοαμερικανικής χώρας, εκεί που μετανάστευσε προσφάτως ζευγάρι συμφοιτητών μου λόγω του brain-drain.
- Αν δεν κάνω λάθος, δραστηριοποιείστε σε τρεις Ηπείρους και σε περίπου 35 χώρες. Τι ποσοστό τζίρου και κερδών έρχεται από τις διεθνείς δραστηριότητες;
To στοιχείο δεν είναι επικαιροποιημένο. Έχει προστεθεί η Αμερική ως τέταρτη ήπειρος και χάρη στη φετινή μας διείσδυση σε πολλές νέες χώρες, έχουμε ξεπεράσει τις 50 συνολικά. Το ποσοστό τζίρου ανέρχεται πλέον στο 30%, αλλά δεν αυξάνει με υψηλό ρυθμό γιατί ταυτόχρονα ανεβαίνουν οι πωλήσεις μας και στην Ελλάδα. Ως ελληνική εταιρεία δε λησμονούμε την αγορά που μας έθρεψε στις πρώτες μας δεκαετίες.
Η συμβολή των εξαγωγών στα κέρδη είναι μικρότερη από 30%, αλλά αρκετά σημαντική με πολλαπλά οφέλη. Δεν πραγματοποιούμε δηλαδή εξαγωγές στο break-even για να καλύπτουμε τα έξοδα μιας πλεονάζουσας παραγωγικής δυναμικότητας. Αντί για συμπλήρωμα, οι εξαγωγές είναι στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης μας με πρώτο βήμα την αύξηση της απασχόλησης σε θέσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας.
- Λέμε όλοι ότι η Ελλάδα δεν έχει πραγματική βιομηχανία. Όμως, επιχειρήσεις όπως η ΝΕΟΤΕΧ δείχνουν το αντίθετο. Τελικά μπορεί η χώρα να έχει τέτοιες βιομηχανίες;
Το παράδειγμα μας δείχνει πως ναι. Ωστόσο, μαζί με άλλες ελληνικές εταιρείες διαφόρων υποκλάδων της μεταποίησης που όχι απλά επιβιώνουμε μέσα σε τόσο δυσμενές περιβάλλον, αλλά αναπτυσσόμαστε, είμαστε μερικά δέντρα διάσπαρτα, όχι το δάσος που συνεχώς καίγεται από την υπερφορολόγηση και την αβεβαιότητα.
Γι' αυτό αν μας προσέξουν περισσότερο, όχι απλά η τελευταία μνημονιακή πυρκαγιά μπορεί να σβήσει πρώτα από εμάς, αλλά από εμάς να ξεκινήσει η αναδάσωση των επενδύσεων και της απασχόλησης. Πολύς λόγος γίνεται για εισροή νέων ξένων επενδυτών και start-up, αλλά ειδικά στη βιομηχανία είναι πιο ανταποδοτικό η ανάκαμψη να προέλθει κατά προτεραιότητα από τις επιτυχημένες επιχειρήσεις με τεχνογνωσία που είναι ήδη εγκατεστημένες στην Ελλάδα και εξοικειωμένες με το μικροκλίμα της καθώς και με το scale-up, την άνοδο της κλίμακας. Σε αυτή τη διαδικασία μεγαλώματος μέσω επενδυτικού σχεδιασμού στην παραγωγή για εξυπηρέτηση της αυξημένης ζήτησης βρίσκεται και η ΝΕΟΤΕΧ.
- Πόσους εργαζόμενους απασχολεί η ΝΕΟΤΕΧ;
Οι άμεσες θέσεις εργασίας ανέρχονται σήμερα στις 70, όταν παραδοσιακά μέχρι πριν τρία χρόνια κυμαίνονταν στις 43. Και έπεται συνέχεια. Φέτος θα πραγματοποιήσουμε ρεκόρ πωλήσεων όλων των εποχών ξεπερνώντας και την καλύτερη επίδοση προ κρίσης όταν χτιζόταν όλη η Ελλάδα. Ωστόσο, η μεγάλη αύξηση στην απασχόληση δεν είναι τόσο απόρροια του τζίρου, όσο του μίγματος πωλήσεων που προανέφερα, της εφαρμογής δηλαδή του παραγωγικού-εξωστρεφούς μοντέλου στην πράξη. Η εξωστρέφεια ζητά διαφοροποίηση, μετατροπή νέων τεχνολογιών και διεθνών τάσεων σε ανταγωνιστικά προϊόντα. Αυτό σημαίνει καλά νέα για το brain gain.